Nie tylko cerkiew

Rosyjskim szlakiem po Pradze

Z obecnością Rosjan na terenie Pragi Północ kojarzy się przede wszystkim górująca w krajobrazie dzielnicy i usytuowana w jej ważnym punkcie, przy al. Solidarności 52, cerkiew prawosławna. Wzniesiono ją w stylu bizantyjsko-rosyjskim w latach 1867-1869, według projektu Mikołaja Syczewa, zaś pracami budowlanymi kierował inżynier Palicyn.

Zanim budynek został wybudowany, do projektu trzeba było wnieść poprawki, które zakładały m.in. zwiększenie liczby kopuł. Wraz z uruchomieniem w latach 60. XIX wieku Dworca Petersburskiego i Dworca Terespolskiego pojawiła się możliwość, by dzięki kolej podróżować po Imperium Rosyjskim i dostać się do Warszawy. Wykorzystały to m.in. osoby, które poszukiwały zatrudnienia oraz chciały sprzedawać swoje towary. Wraz z napływającą ludnością rosyjską stało się jasne, że ci ludzie będą potrzebowali miejsca do modlitwy. Oprócz tego należało utrwalić w krajobrazie Warszawy obraz architektury rosyjskiej, aby w ten sposób pokazać, że miasto jest częścią Imperium Rosyjskiego. Od 1921 roku cerkiew posiada status soboru (Sobór metropolitalny świętej Równej Apostołom Marii Magdaleny). Na jej terenie zobaczyć można dzwony, które znajdowały się pierwotnie w dzwonnicy. W 1944 roku Niemcy chcieli przeznaczyć je na pociski, jednak stop, z którego zostały wykonane, nie nadawał się do przetopienia.

Rosjanie pozostawili na terenie Pragi Północ również inne pamiątki, którymi są istniejące do dnia dzisiejszego kamienice. Jedna z nich znajduje się przy ulicy Stalowej 25 na Nowej Pradze. Wybudowano ją pod koniec XIX wieku dla Iryny z Jagorowych Roszczynowej. Na zachodniej ścianie szczytowej budynku widniał ułożony z cegieł krzyż prawosławny oraz inicjały „LR” zapisane cyrylicą. Litera „L” była najpewniej pierwszą literą imienia Lucjan – Lucjan Karpowicz Roszczynow był mężem Iryny. Po krzyżu i napisie świadczących o pochodzeniu właścicieli domu nie ma już śladu, jednak szczęśliwie zachowała się pocztówka przedstawiająca wygląd budynku sprzed 1915 roku.   

Kolejna pozostałość po Rosjanach, tym razem związana z wojskiem, znajduje się na murze przy ulicy Borowskiego 2. Na długo zanim wytyczono tę ulicę, znajdowały się tutaj budynki służące armii. Stacjonujący w tej okolicy żołnierze pozostawili na cegłach wyryte cyrylicą napisy. Są to najczęściej imię i nazwisko oraz data.

 

Udostępnij

Share on facebook
Share on twitter
Share on email
Share on whatsapp

Czytaj

Zdjęcie archiwalne

lokalizacja

al. Solidarności 52, ul. Stalowa 25, ul. Borowskiego 2